Paulina Matusiak (polen)
Voordat ze voor zichzelf begin in 2002 heeft ze 4 jaar bij Studio Anthon Beeke gewerkt. Toen ik haar affiches aan het bekijken was, zaten er ook een paar bij van Studio Anthon Beeke. Het viel ook erg op dat haar naam daar volledig bij stond, die is niet gewoon voor studio’s of ontwerpbureau’s om daar de specifieke naam van de ontwerper erbij te zetten. Ze zei zelf al dat ze redelijk brutaal was en dat Beeke had ook al meerdere malen gezegd dat ze goed voor zichzelf kon beginnen. Dat heeft ze toen ook gedaan.
Bij Anthon Beeke had ze al meerdere malen voor het Rozentheater gewerkt. Het Rozentheater is gelijk haar eerste en grootste klant. (Het Rozentheater is een ‘plek’ waar jonge talenten hun kunsten kunnen laten zien en performance uitvoeren.)
Ik wilde graag weten in hoeverre ze vrij is om te ontwerpen voor het Rozentheater. Ze zei gelijk dat dit per opdracht verschilde en per jaar ongeveer. Ze had de afgelopen jaren met verschillende contactpersonen gewerkt en ieder had natuurlijk ook zijn eigen ideeën over het imago van de instelling. Nu werkt ze met een vaste contactpersoon en heeft ze ‘vertrouwen in vrijheid’ zoals ze zelf zei.
Ze heeft ook ‘nabesprekingen’ met het Rozentheater over affiches en thema’s welke nu wel geslaagd waren en welke niet. Beide partijen waren het over deze poster helemaal eens. Hij is te ‘zoet’, ze doen te veel aan iets met fashion denken. Het thema toen was ‘Sleeping Beauty’ en het ontwaken van haar.
Het grappige van deze poster was (rechtse), dat wanneer hij overal in de stad ophing, dat hij er echt uit knalde. Hij viel goed op (zij).
Veel van haar klanten zijn via via (lees Rozentheater) bij haar terecht gekomen. Op zie manier is ze dus in het culture circuit beland. Zelf zegt ze; ‘een tevreden klant is de beste reclame’. Ze had eigenlijk ook nog nooit naar klanten ‘gezocht’ en momenteel komt ze ‘om in het werk’. Mede vanwege de verhuizing, want zelf zegt ze; ‘Het werk moet gewoon doorgaan’. Terwijl ik de affiches bekeek, nam ze wat telefoontjes aan en beantwoorde wat mails. Er moest namelijk die dag nog niets naar de drukker. Zoals al eerder vermeld, staat haar naam (studio) op alle affiches vermeld en de fotograaf. Ik vroeg ook waarom, want bij veel (commerciële) posters staan geen ontwerpers en fotograven vermeld. Ze grapte dan ook dat die meer betaald kregen en dat het dan niet nodig is. ‘Je krijgt zo weinig betaald dat je het wel moet doen’. Een klant had eens gevraagd of ze een affiche niet mooi vond of niet geslaagd, want ze had haar naam ‘vergeten’ eronder te zetten.
Paulina gebruikt veel fotografie in haar werk en ik dacht ook dat ze zelf fotografeerde, maar niet is minder waar. Tot nu toe werkte ze samen met verschillende fotograven. Wanneer de foto (naar aanleiding van haar ‘schetsen’) gemaakt moet worden is ze daar zelf bij om te zorgen dat de foto wordt zoals het in haar hoofd had. Ze zegt wel dat een ‘professionele’ fotograaf je beeld in principe zou moeten versterken en verbeteren. Maar veel fotograven hebben hun eigen stijl (laten die ook graag zien) en dat botste wel eens met het beeld dat Paulina voor ogen had.
Ze werkte dan ook veel met Jaap Vliegenthart, hij is een fotograaf die het niet erg vond dat zijn foto’s ‘aangetast’ werden. Hij heeft ook deze foto gemaakt (‘Drink me’) en naar Paulina’s zeggen ‘de schetsen verbeterd’. Tegenwoordig probeert ze ook zelf te fotograferen. Volgens Jaap heeft ze genoeg ‘beeldend vermogen’ in huis, maar ontbreekt het aan techniek. Daarom heeft ze de laatste paar keer zelf gefotografeerd en had een ‘assistent’ die kwam helpen met het licht enz.
Sinds anderhalf jaar werkt Marja bij Paulina als freelancer (3 dagen) om al het werk ‘weg te kunnen werken’. Marja is begonnen met stagelopen en is eigenlijk niet meer weggegaan (zelfs tijdens haar eindprojecten werkte ze er nog). ‘Het is ook fijner om met iemand samen te werken, want dan heb je iemand waarmee je werk kan spiegelen en ontvang je feedback. Je moet deze persoon wel volledig kunnen vertrouwen’, zegt ze hierover.
De posters van het Fantastic Film Festival van de afgelopen 3 jaar hadden als thema; ‘Horror, maar er mag geen bloed in zitten’. Dus eigenlijk ‘esthetisch eng’. Voordat ze naar Paulina kwamen werkte ze met ‘cartoons’ in de affiches en wilden iets totaal anders. Met dat thema ging ze aan de slag. De posters verbeelden ‘vrouwen in gala kledij’ en dan bestaat de kledij uit o.a. bloedzuigers. De laatste week erg af van de vorige 2 en dit kwam omdat het Film Festival van de ‘zwarte affiches’ af wilde. Het begon zo erg op elkaar te lijken. Paulina was zelf meer tevreden over de ‘zwarte affiches’.
Anouk van Dijk dc is nog een van de weinige klanten die de tijd neemt om met de ontwerper aan één tafel te gaan zitten. Paulina vind het fijner om mensen persoonlijk te spreken en de reactie op hun gezichten te kunnen zien. Zo weet je gelijk wat iemand van je werk vindt. Tegenwoordig heeft niemand geen tijd meer om ontwerpen ‘uitgebreid’ te bespreken, zo ook die dag. Het werk dat nog naar de drukker moest, werd via de mail en sms beoordeeld en feedback gegeven. ‘Soms kan het gewoon niet anders, vanwege tijdnood’ (denk aan weekopdrachten). De briefing wordt vaak wel ‘mondeling’ besproken met veel klanten.
Bij Annette Speelt gebeurt dit wel minder, maar heeft goed contact met deze klant. Annette Speelt is een ‘theater gezelschap’ en hier ontvangt ze vaak het scenario of een synopsis van het stuk. Paulina vertelde ook dat ze per klant probeert met verschillende technieken te werken. Zo Anouk van Dijk dc veel gebruik van fotomateriaal in de affiches en Annette Speelt heeft veel ‘tekenwerk’ in haar affiches. Alleen soms kan het gewoon niet anders om (met een andere techniek) een boodschap over te brengen.
Bij Annette Speelt liet ze ook zien dat deze voornamelijk met zeefdruk worden gemaakt. De klant had in het verleden wel eens offset laten drukken, maar dat viel tegen. Dit komt mede omdat ze als ‘huisstijl’ zwart/wit beeld hebben, met het logo in fluor oranje afgedrukt. Fluor kleuren zijn bij zeefdruk veel beter aanwezig. Deze klant kiest dus bewust voor zeefdruk, om hun ‘huisstijl’ zo goed mogelijk naar voren te laten komen. (rechts is zeefdruk)
Ik vond het wel opvallen dat ze het veel over het combineren met privé-leven en werk had. Nu is het ook niet makkelijk voor haar, ze heeft een kind dat momenteel 3 dagen naar opvang gaat en soms 4 dagen. Meer kan ze dus ook niet in haar studio werken. Ze zag ook al een beetje op tegen de tijd dat het kind naar school gaat (maart), want dan zou ze zich aan schooltijden moeten houden. Ook had ze al meerdere malen gezegd dat de culturele sector gewoon niet zo goed betaald krijgt. Die instellingen moeten het ook met subsidies en sponsering doen. Wel zei ze dat je moet zorgen ‘dat je altijd je eigen ding doet, zorg dat je plezier in je werk hebt’.
Tijdens het inpakken van mijn spullen vroeg ik nog op ze eigenlijk een favoriete affiche had… Na lang denken kwam de eerste affiche van het rozentheater naar voren. Die vond ze nog het beste gelukt.
Hier hadden ze de foto doorboord met echte doornen en daar weer een foto van gemaakt.
Haar favoriete ontwerper wist ze meteen; Stefan Sagmeister (oostenrijk) en liet me gelijk een boek over hem zien. Ze was gelijk helemaal enthousiast. Een ander ontwerper die ze goed vind is Batory (polen), die tegenwoordig in Parijs woont. Ze had hem daar ook een keer ontmoet en met een ‘uitspraak’ van hem wilde dit interview beëindigen. ‘Ontwerpen is een spel, zorg dat je (met plezier) blijft spelen’
Paulina, bedankt…
ps:
De Annette Speelt affiches en huisstijl vind de mooiste ‘serie’ affiches
Het grappige van de middelste poster vond ik, dat ik vroeg om een poster waarbij de fotograaf absoluut niet wilde dat zijn foto aangepast werd. Toen liet ze deze zien. Ze zei hierbij dat ze toch wat had aangepast om het ontwerp te versterken. Het roze ‘dakraam’ stond wel op de foto, maar niet op die plek, dit had ze in haar ontwerp meegenomen. Ik vroeg de reden waarom dat zo is, toen zei ze dat de klant een losstaand element in de affiche verwerkt wilde hebben (in een andere kleur). Wel grappig in hoeverre dingen nu toeval zijn of door de klant worden bepaald.
Bij de rechtse affiche had ik gevraagd waarom ze voornamelijk ‘donkere’ (opslag, uiterlijk en haar) mensen gebruikte in haar werken. Donkere mensen meer uitstraling en emotie over zich. Blonde mensen zijn oppervlakkigere, stralen dus minder emotie uit op een affiche. Maar ze had een keer een blonde vrouw gebruikt in een affiche voor een stoffenwinkel. Toen liet ze deze zien. Ik vind dit persoonlijk 1 van de mooiere affiches die ze gemaakt heeft.
